16-გუნდიანი ჩემპიონატი და მისი მთავარი პრობლემა…
საქართველოს საფეხბურთო ჩემპიონატი დაარსების დღიდან მუდმივ პრობლემებს განიცდის. საშინელი ინფრასტრუქტურა, დაუფინანსებლობა, სტადიონებისა და სხვა ელემენტარული პირობების არქონა გუნდთა და ლიგის დონეზე საგრძნობლად მეტყველებენ.
ზოგადად, ჩვენი ქვეყნის პირველობის ისტორიას თუ გავიხსენებთ, აღმოვაჩენთ, რომ ყოველ სეზონს თავისი პრობლემა ჰქონდა. გვახსოვს გუნდები, რომლებსაც სათამაშო ფორმაც კი არ ჰქონდათ, გვახსოვს ისეთი გუნდები, რომლებიც ჩემპიონატის ყველა მატჩს ვერ ატარებდნენ…
მიმდინარე სეზონის ყველაზე მთავარი პრობლემა, რა თქმა უნდა, გუნდების რაოდენობაა. ფეხბურთის ფედერაციამ გასული სეზონის ბოლოს გადაწყვიტა, რომ საქართველოს რიგით 25-ე უმაღლესი ლიგის გათამაშებაში მონაწილეობა თექვსმეტმა გუნდმა უნდა მიიღოს, რასაც, რასაკვირველია, საფეხბურთო წრეებსა და გულშემატკივრებში, ძირითადად, უკმაყოფილება მოჰყვა. სიმართლე რომ ვთქვათ, ბოლო სეზონების მიხედვით, დავრწმუნდით, რომ საქართველოს ჩემპიონატის კვალობაზე 12 გუნდიც კი ბევრია. ეს მართლაც ასეა, თუნდაც იმიტომ, რომ ერთდროულად რამდენიმე კლუბი საშინაო შეხვედრებს მუდმივად ნეიტრალურ სტადიონზე ატარებს. ყოველ წელს ჩემპიონატის რეგლამენტის შეცვლას მხოლოდ უარყოფითი შედეგი რომ მოაქვს, ამაში კომპეტენტური პირები რამდენიმე წლის წინ უნდა დარწმუნებულიყვნენ. არადა, გვახსოვს ისეთი პირველობაც, რომელშიც მონაწილეობა თერთმეტმა გუნდმა მიიღო, რის გამოც ყოველ ტურში ერთ გუნდს დასვენება უწევდა (საუბარია 2008/09 წლების სეზონზე). საბოლოოდ, იმ სეზონში უმაღლესი ლიგის ბოლო ადგილი „ბორჯომმა“ დაიკავა, რომელმაც მხოლოდ 13 ქულა დააგროვა და გატანილი-გაშვებული ბურთების გრაფაში -64 „მიითვალა“.
ჩემპიონატი რეგლამენტის და გუნდთა რაოდენობის მხვრივ მუდმივ ცვლილებებს შემდგომ წლებშიც განიცდიდა. ასე, 2011/12 წლების სეზონში, როდესაც 12-გუნდიანი ჩემპიონატის ჩატარება იგეგმებოდა, საინტერესო რეგლამენტი შემოიღეს. ორი წრის შემდგომ პირველი ექვსეულის გუნდები საპრიზო ადგილებისთვის იბრძოლებდნენ, შესაბამისად, ქვედა ექვსეულის კლუბები უმაღლეს ლიგაში ადგილის შენარჩუნებას შეეცდებოდნენ. აღნიშნული სისტემით ჩემპიონატი შემდგომ ორ წელიწადშიც ჩატარდა. თუმცა 2011/12 წლების სეზონი დასამახსოვრებელი იმით იყო, რომ პირველი ექვსეულის კლუბებს მესამე წრეში მხოლოდ ის ქულები რჩებოდათ, რომლებიც მათ ამ ექვსეულის სხვა კლუბებთან მოიპოვეს. იგივენაირად ქულები ქვედა ექვსეულის გუნდებზეც ნაწილდებოდა, შესაბამისად, ასეთ გუნდებს მარტო ქვედა ექვსეულში მოასპარეზე კლუბებთან მიღებული ქულები ეთვლებოდათ. ამ სისტემით ბევრი უკმაყოფილო დარჩა და გადაწყდა, რომ შემდეგი სეზონიდან გუნდებს ყველა მიღებული ქულა სეზონის ბოლომდე ჩაეთვლებოდათ.
და, აი, მაშინ, როდესაც, თითქოს, ყველანი ამ სისტემას შევეჩვიეთ, ფეხბურთის ფედერაცია 16-გუნდიანი ჩემპიონატის ჩამოყალიბების იდეით გამოვიდა. არადა, თავიდან, მაგალითად, სეზონის დაწყების წინ „სამტრედიას“ ლიცენზიასაც კი არ აძლევდნენ (მართალია, მოგვიანებით ეს პრობლემა მოგვარდა, ახლა კი, კლუბი ადგილობრივი მუნიციპალიტეტის თანხით ფინანსედება)… წლევანდელ სეზონში კვლავ გამოდის ერთდროულად რამდენიმე კლუბი, რომელიც თავის საშინაო მატჩებს ნეიტრალურ მინდორზე ატარებს. ბოლნისის „სიონის“ სტადიონი ჩვენი ჩემპიონატის სტანდარტებსაც რომ ვერ აკმაყოფილებს, ქართული ფეხბურთით დაინტერესებულმა პირებმა დიდი ხნის განმავლობაში იციან, შესაბამისად, გუნდს, რომელიც ქვეყანას მიმდინარე წლის ზაფხულში ევროსარბიელზე წარმოადგენდა, მუდმივად გასვლაზე თამაშობს. „ლოკომოტივზე“ თავის მატჩებს ცხინვალის „სპარტაკიც“ ატარებს, რომელიც ამჟამად მეორე ადგილზე იმყოფება და პირველ პოზიციაზე მყოფ თბილისის „დინამოს“ ექვსი ქულით ჩამორჩება.
იმისთვის, რომ ჩემპიონატი 16-გუნდიანი იყოს, ყველა კლუბი, მინიმუმ, ელემენტარულ სტანდარტებს მაინც უნდა აკმაყოფილებდეს. თუმცა, რა სტანდარტებზეა საუბარი, როდესაც უკვე სტადიონების მაგალითი განვიხილეთ. წარმოიდგინეთ, რა სიტუაციაა სხვა განხრით, მაგალითად, ხელფასების და ა.შ.
სეზონის წინ ქუთაისის „ტორპედოს“ მთავარმა მწვრთნელმა რევაზ ძოძუაშვილმა განაცხადა, რომ კლუბი იმ მოთამაშეებს ვერ აიყვანს, რომლებსაც ქუთაისში სახლის დაქირავების საშუალება არ ექნებათ…
საქართველოს ჩემპიონატი, მაქსიმუმ, 10-გუნდიანი რომ უნდა იყოს, ამაში თითქმის ყოველ ტურში ვრწმუნდებით. თუნდაც, ამის ნათელ მაგალითს მარტვილის „მერანსა“ და ქობულეთის „შუქურას“ შორის სამტრედიაში გამართულ მატჩზე (და კვლავ გვახსენდება სტადიონების პრობლემა!) გადაღებული სურათ წარმოადგენს… მგონი, აქ რაიმე კომენტარის დამატება ზედმეტია, უბრალოდ, ნახეთ ეს სურათი და დასკვნას თვითონ გამოიტანთ:
როდესაც შოტლანდიის პრემიერლიგაში თორმეტი გუნდი გამოდის, ხოლო შვეიცარია, საერთოდ, ათი გუნდითაც კმაყოფილდება, საქართველოს უმაღლესი ლიგის დონის ჩემპიონატში თექვსმეტი გუნდი გამოდის.
ნოემბრის დასაწყისისთვის საქართველოს ჩემპიონატის მაყურებელმა ნამდვილად არ მოიწყინა, ვინ იცის, მიმდინარე სეზონში კიდევ რამდენ მსგავს სურათს ვნახავთ. ფაქტია, 16-გუნდიანი ჩემპიონატის ყურებით ვერავინ მოიწყენს…
