ქართველმა სუმოისტმა, ლევან გორგაძემ ივლისში, ნაგოია ბაშოზე ძალიან მძიმე ტრავმა მიიღო – ერთ-ერთი ორთაბრძოლისას ფეხი ცუდად დადგა დოჰიოზე და მარჯვენა მუხლის ჯვარედინი მყესები გაუწყდა. თავდაპირველი პროგნოზით, ლევანს დაახლოებით 5-6 თვე გაუცდებოდა. თუმცა, მას შემდეგ პრესაში არავითარი ინფორმაცია აღარ გავრცელებულა ტოჩინოშინის ჯანმრთელობის შესახებ.
ლევანს იაპონიაში შევეხმიანეთ და საუბარიც სწორედ მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობით დავიწყეთ.
– ლევან, მოგესალმები! თავდაპირველად გვითხარი, როგორ ხარ? როგორ გაქვს ჯანმრთელობის მდგომარეობა და როგორ მიდის რეაბილიტაციის პროცესი?
– მოგესალმებით! ამ დროისათვის უკვე არა მიშავს, ბევრად უკეთ ვგრძნობ თავს. უკვე მსუბუქი ვარჯიშიც დავიწყე, თუმცა ჯერ დოჰიოზე დაბრუნებამდე კიდევ შორია.
2 თვე საავადმყოფოში ვიწექი – ოპერაციის გაკეთება ტრავმის მიღებისთანავე შეუძლებელი იყო, რადგან მუხლი გასიებული მქონდა და სანამ არ დაცხრებოდა, მანამდე ვერ კიდებდნენ ქირურგები ხელს. დაახლოებით ერთ თვეზე ცოტა მეტი დაჭირდა გასიებული მუხლის დაცხრომას და 21 აგვისტოს გამიკეთეს ოპერაცია. ოპერაციიდან პირველი ორი დღე გაუსაძლისი ტკივილები მქონდა, ლამის კედლებზე გავდიოდი. თუმცა, შემდეგ ნელ-ნელა იკლო ტკივილმა და ახლა უკვე, როგორც გითხარით, მსუბუქი ვარჯიშიც დავიწყე. დილაობით ძუნძუნლით დავრბივარ, გარკვეული სახის ვარჯიშებსაც ვაკეთებ და ვცდილობ, რაც შეიძლება მალე დავიბრუნო ძველი ფორმა. არადა, ნაგოია (ივლისის) ბაშოსთვის ძალიან კარგად ვიყავი მომზადებული და მინიმუმ 10-12 მოგებას მაინც ვგეგმავდი. მაგრამ მოხდა ასეთი მოულოდნელი რამ და ახლა ფაქტიურად ყველაფრის ნულიდან დაწყება მიწევს.
– ლევან, როგორც ვხვდები, შენი გამოსვლა მოახლოებულ კიუშუ (ნოემბრის) ბაშოზე გამორიცხულია. როდის უნდა ველოდოთ შენს დაბრუნებას დოჰიოზე?
– როგორც ექიმები მეუბნებიან, მარტის ბაშომდე შეუძლებელია ჩემი ფორმაში ჩადგომა იმ დონემდე, რომ დოჰიოზე გასვლა შევძლო. თუმცა, მე პირადად ყველაფერს ვიზამ იმისთვის, რომ იანვრის ბაშოსთვის აღვიდგინო ძალები და ტურნირზე მონაწილეობის მისაღებად გავიდე.
ამჟამად ჯურიოს (რანგით მე-2) დივიზიონის მე-14 ნომერი ვარ. იანვარში ალბათ მაკუშიტას (მე-3 დივიზიონი) მე-15 / მე-20 ნომერი ვიქნები. აი იანვრის ბაშოც თუ გამოვტოვე, მაშინ უკვე დიდი შანსია, რომ სანდანმეს (რანგით მე-4) დივიზიონამდე დამაქვეითონ და ალბათ იცით, რამდენი დრო ჭირდება მერე იქედან ელიტაში დაბრუნებას. ამიტომ ყველანაირად ვეცდები, რომ იანვარში ტოკიოში დოჰიოზე გავიდე.
– ლევან, ასეთ მდგომარეობაში სპორტსმენებს ხშირად ემართებათ დეპრესია და ბევრი მათგანი კარიერასაც ასრულებს. შენს შემთხვევაში თუ იყო რაიმე მსგავსი განცდები?
– კი, არ დაგიმალავთ, ერთი ხანობა მეც სერიოზულად დავფიქრდი კარიერის დასრულებაზე – ძალიან გამიჭირდა იმ აზრთან შეგუება, რომ ყველაფერი თითქმის ნულიდან უნდა დამეწყო. თუმცა, შემდეგ შევძელი საკუთარ თავში ძალების გამონახვა და ვთქვი: “მოდი, კიდევ ერთხელ გავიჭირვებ, კიდევ ერთხელ შევუტევ!”
– არადა, ჯერ მხოლოდ 26 წლის ხარ, ლევან…
– კი, მაგრამ იცით რა მომენტია? როდესაც ტრავმის შემდეგ გადიხარ დოჰიოზე, ქვეცნობიერი შიში მოგყვება ძველი ტრავმის გამეორებისა და უწინდებური შემართებით ვეღარ იბრძვი.
თან მე, გარდა ამ ჯვარედინი მყესებისა, ორივე მკლავზე გაწყვეტილი მაქვს კუნთები. თუ დაკვირვებიხართ, ბოლო პერიოდში მკლავებზე სპეციალური სახვევებით გამოვდივარ მუდმივად საბრძოლოდ. მკლავის კუნთის გაწყვეტა ისეთი რამეა, რომ ეგრევე გიქვეითდება ძალა. ექიმები კი ოპერაციის გაკეთებას ამ კუნთების აღდგენაზე არ გვირჩევენ, რადგანაც ძალიან დიდი ალბათობა არსებობს იგივე კუნთების განმეორებით გაწყვეტისა, რაც უფრო სავალალო შედეგებამდე მიგვიყვანს.
სხვათა შორის, ამ იძულებითი პაუზით ვისარგებლე და კიდევ ერთი ოპერაცია გავიკეთე იდაყვზე.
– იდაყვის ტრავმა როდის მიიღე, ლევან?
– აქ ცოტა სხვა მდგომარეობაა და შეიძლება ამას ტრავმა არც ვუწოდოთ. როდესაც სუმოისტები ერთმანეთს ვეჯახებით, იდაყვის ძვლები დროთა განმავლობაში, ნელ-ნელა იმსხვრევა. ამ ნამსხვრევებზე ჩნდება მარილები და წარმოიშობა ერთგვარი ხრტილები, რომლებიც გაწუხებს და უსიამოვნო ტკივილს იწვევს პერიოდულად. სწორედ ორი ცალი ასეთი ხრტილი ამომიღეს იდაყვიდან ამ ოპერაციით, რომელთაგან ერთ-ერთის სიგრძე სანტიმეტრნახევარი გახლდათ. თავად განსაჯეთ, როგორი ტკივილის გამოწვევა შეეძლო ამხელა უცხო სხეულს იდაყვის არეში.
– ლევან, მოდი ცოტა სხვა თემებსაც შევეხოთ. მაინტერესებს, საქართველოში როდის იყავი ბოლოს და უახლოეს მომავალში ხომ არ აპირებ ჩამოსვლას?
– ბოლოს საქართველოში ვიყავი დაახლოებით 2 წლის წინ, საშობაო არდადეგებზე. ვერ წარმოიდგენთ, როგორ მენატრება საქართველო და როგორი ნოსტალგია მაქვს მაქაურობის. სამწუხაროდ, ჯერ-ჯერობით არ შემიძლია ჩამოსვლა, რადგან ტრავმირებულ სუმოისტს კლუბის დატოვების უფლება არა აქვს და რეაბილიტაციის პროცესი აქაური ექიმების მეთვალყურეობით უნდა გავიარო.
თან, გარდა ამისა, იცით ალბათ, რომ ძალიან მკაცრი პრეზიდენტი ყავს ჩემ კლუბს, ოიაკატა კასუგანოს სახით, რომელიც ძალიან ბევრ შეზღუდვას გვიწესებს და ერთ-ერთ ასეთ შეზღუდვას განეკუთვნება შვებულებით სამშობლოში გამგზავრება.
სხვათა შორის, გადაუჭარბებლად შემიძლია გითხრათ, რომ ამჟამად იაპონიაში არსებულ სუმოს 50-მდე კლუბს შორის ჩვენს კლუბში ყველაზე დიდი სიმკაცრე და ყველაზე მძიმე პირობებია.
– ლევან, მოდი, რახან ამ თემას შევეხეთ, გკითხავ ბარემ იმ გახმაურებული სკანდალის შესახებ, რომელიც შენსა და კლუბის პრეზიდენტს შორის მოხდა, ორი წლის წინ. მართალია, რომ ოიაკატა კასუგანომ ფიზიკური შეურაცხყოფა მოგაყენა?
– კი, მართალია. მოგიყვებით ყველაფერს, რა არის დასამალი…
ორი წლის წინ, გასვლითი შეკრება გვქონდა იაპონიის ერთ-ერთ ქალაქში. 13 ოქტომბერს, ჩემს ორ ქვედალიგელ თანაგუნდელთან ერთად, წავედით რესტორანში და ჩემი დაბადების დღე აღვნიშნეთ. საღამოს, დაახლოებით 12 საათისთვის, სასტუმროში ცოტა შეზარხოშებულები დავბრუნდით და სასტუმროს კარი დაგვხდა დაკეტილი. თურმე, 10 საათზე სასტუმროს კარი იკეტებოდა და უცხო პირი ვეღარ შევიდოდა შიგნით. ჩვენ კი საშვები და საბუთები სასტუმროში გვქონდა დატოვებული და ვერ შევდიოდით. თანაც, კარებს რომ მივუახლოვდით, ჩაირთო გამაყრუებელი სიგნალიზაცია. ამაზე გამოვარდა დაცვა, მოგვთხოვა საბუთები, დაგვიწყო დაკითხვა, ვინ ვიყავით, საიდან ვიყავით, სასტუმროში რა გვინდოდა და მოკლედ, ძალიან მძიმე ვითარებაში აღმოვჩნდით. ამ ხმაურზე და საქმის გარჩევაზე გამოვიდა ჩვენი კლუბის მენეჯერი, რომელმაც დაცვას უთხრა, რომ ამ სასტუმროში ვცხოვრობდით და შიგნით შეგვიყვანა. მაგრამ, მეორე დღეს ამბავი მივიდა კლუბის პრეზიდენტთან, რომ ჩვენ სამმა დავარღვიეთ კლუბის შინაგანაწესი და სასტუმროში შუაღამისას ნასვამები მივედით. კლუბის პრეზიდენტმა დაგვიბარა თავისთან და იქ მოხდა, რაც მოხდა – კაცი ცეცხლებს ყრიდა პირიდან, ისეთი გაცოფებული იყო. იქვე საიდანღაც გოლფის ჯოხი მოხვდა ხელში, აიღო და სამივეს მაგრად მოგვცხო – თან ისე მაგრად, რომ ერთ-ერთი თითიც კი ამოუვარდა თავად. მერე, სხვათა შორის, ჩვენ გვაბრალებდა იმ თითის ამოგდებასაც…
მოკლედ, ეს ამბავი მალევე გახმაურდა და დაგვიბარეს პოლიციაში. დაგვკითხეს სამივე სუმოისტი და მოგვაყოლეს ყველაფერი დეტალურად. ბოლოს გვკითხეს, შევიტანდით თუ არა სარჩელს სასამართლოში კასუგანოს წინააღმდეგ. სამივემ უარი განვაცხადეთ ჩივილზე და ინციდენტის ამოწურულობა დავადასტურეთ. არადა, ერთ-ერთ ჩვენგანს რომ მაინც ეჩივლა, კასუგანოს ეგრევე მოხსნიდნენ კლუბის პრეზიდენტობიდან, სუმოს ასოციაციიდანაც გარიცხავდნენ და სერიოზული სანქციებიც დაეკისრებოდა.
საბოლოოდ კი ჩვენს პრეზიდენტს საჯაროდ, ტელევიზიისა და პრესის საშუალებით, მოახდევინეს ბოდიში ჩვენს წინაშე და პირობაც დაადებინეს, რომ მსგავსი ინციდენტი აღარ განმეორდებოდა.
ისე, სხვათა შორის, ბოლო ერთი წელი იქნება დაახლოებით, რაც ცოტათი შეიცვალა და მოლბა ჩვენი კასუგანო. თორემ, ადრე ისეთი მკაცრი და დაუნდობელი იყო, რომ სიტყვას ვერ ამოიღებდი მასთან ზედმეტად.
– ლევან, მინდა გკითხო შენს შიკონაზეც (მეტსახელი). სხვადასხვა ვერსიებით ტოჩინოშინს სხვადასხვაგვარად განმარტავენ. გვითხარი, როგორ ითარგმნება ქართულად ტოჩინოშინი?
– თუ დაკვირვებიხართ, ჩვენი კლუბის ყველა სუმოისტის შიკონა იწყება სიტყვა “ტოჩი”-თ. ეს არის კასუგანოს სკოლის სუმოისტთა ერთგვარი თავსართი.
იაპონიაში არის ასეთი მხარე, სახელად ტოჩიგიიამა, საიდანაც წარმოშობით გახლდათ ჩვენი კლუბის პირველი პრეზიდენტი – ოიაკატა, რომელმაც დააარსა ეს სკოლა. სწორედ მისი გადაწყვეტილებით, ყველა სუმოისტს, რომელიც მოხვდება ჩვენს კლუბში, შიკონის თავსართად ეძლევა სიტყვა “ტოჩი”. რაც შეეხება ჩემი შიკონის მეორე ნაწილს, “შინ” იაპონურად ნიშნავს გულს, ხოლო “ნო” არის მორფოლოგიური კავშირი.
ჩემს შიკონას ასევე თან სდევს სიტყვა “ცუიოში” (სრული შიკონა არის ტოჩინოშინ ცუიოში), რაც იაპონურად ნიშნავს ძლიერს. ანუ სიტყვა-სიტყვით თუ შევეცდებით ჩემი შიკონის თარგმნას გამოვა ტოჩის ძლიერი გული, ან უბრალოდ ძლიერი გული.
– ლევან, კიდევ ერთი ასეთი ფაქტი მაინტერესებს. როგორც ცნობილია, იაპონიაში ყოველ კლუბს თითო უცხოელზე მეტის ყოლის უფლება არა აქვს. თქვენ კი არცთუ დიდი ხნის წინ შემოგიერთდათ ბულგარელი სუმოისტი აოიამა. როგორ მოხდა ეს?
– საქმე რაშია იცით? ის კლუბი, რომელშიც ბულგარელი ირიცხებოდა, დაიშალა და როდესაც კლუბი იშლება, მასში არსებულ სუმოისტებს ნებისმიერ კლუბში შეუძლიათ გადასვლა. ანუ, მეორე უცხოელის აყვანა მაშინ ეკრძალება სკოლას, როცა უკვე ერთი უცხოელი ირიცხება მის რიგებში, ხოლო ეს მეორე ახალბედაა. შეზღუდვა იხსნება იმ შემთხვევაში, როცა უცხოელი კლუბის დაშლის მიზეზით იცვლის ნავსაყუდელს.
სხვათა შორის, ის სკოლა (ტაგონოურა), რომელშიც აოიამა ირიცხებოდა, ითვლებოდა კასუგანოს სკოლის მონათესავედ – იაპონურ სუმოში არსებობს სკოლების განაყარი (იაპონურად დევაიჩი), სადაც მონათესავე სკოლები ერთიანდებიან. ამიტომაც ბულგარელი სუმოისტი უპრობლემოდ გადმოვიდა მონათესავე კლუბიდან ჩვენს კლუბში.
– ისე, ცოტა ხნის წინ შანსი იყო, რომ კიდევ ერთი უცხოელი დაგმატებოდათ კლუბში, რუსი არანის სახით…
– კი, არანის სკოლაც დაიშალა, და ისიც ჩვენთან უნდა გადმოსულიყო წინა თვეში. მაგრამ მან მოულოდნელად სუმოდან წასვლა გადაწყვიტა და ჩვენი თანაგუნდელობა აღარ შედგა. არადა, არანთან საკმაოდ ახლოს ვმეგობრობდი და ძალიან დამწყდა გული მისი წასვლით.
– ლევან, შენს პოტენციალს მინდა შევეხო, რომელიც საკმაოდ მაღალ დონეზე ფასდება ქართველ გულშემატკივარში. ბევრი ფიქრობს, რომ შენ თავისუფლად შეგიძლია ოძეკის ტიტულის მოპოვება. თუმცა, ჯერ-ჯერობით მაქსიმუმი რასაც მიაღწიე, ეს არის კომუსუბის წოდება, რომელსაც 3-ჯერ ფლობდი კარიერაში. შენს განვლილ გზას თუ გადავხედავთ, აღმოვაჩენთ ერთ ნიშანდობლივ ფაქტს: დადებითი ბალანსით დასრულებულ ბაშოს თითქმის ყოველთვის მოსდევს უარყოფითი ბალანსით დასრულებული ბაშო და პირიქით. რით არის ეს განპირობებული? არასათანადო ფსიქოლოგიური მომზადებით თუ სხვა ფაქტორებით?
– მემგონი, ალბათ ისევ ფსიქოლოგიურ პრობლემებთან მაქვს საქმე… როდესაც ბაშოს წაგებით ვიწყებ, ძალიან ცუდად მოქმედებს ჩემს განწყობაზე. და თუ რამოდენიმე მარცხი მიყვა სტარტზე ზედიზედ, მერე უკვე გული მიცრუვდება და მობილიზებასაც ვკარგავ. ვერაფრით ვერ მოვახერხე იმ ფსიქოლოგიური ბალანსის დაჭერა, რომლითაც სტაბილურობას შევინარჩუნებდი. არადა, თუ თავიდანვე წამივიდა მოგებები, მერე პირიქით, მიორმგდება ენერგია და ბრძოლებზეც ბევრად უფრო კონცენტრირებული გავდივარ. სხვათა შორის, ერთი რამის მწამს და მჯერა: ყველა ადამიანი და მათ შორის სპოტსმენიც ცხოვრებაში იღებს იმ ტიტულს, ან იპყრობს იმ მწვევრვალს, რასაც იმსახურებს – დაუმსახურებლად არაფერი არ მოდის. ალბათ მეც ჯერ-ჯერობით მეტი არ მეკუთვნის და ამიტომაც რასაც მივაღწიე კანონზომიერია.
– ლევან, საბრძოლო სტილზეც გკითხავ. შენი ერთ-ერთი დიდი პლიუსი არის ტექნიკა და მავაშიზე კარგად მუშაობის უნარი. თუმცა, ბოლო პერიოდში, რატომღაც უარს ამბობ იმ შენ მთავარ კოზირზე, რომელიც მეტოქის მავაშის დაჭერასა და შემდეგ ილეთის შესრულებაში გქონდა. რა არის ამის მიზეზი და რატომ შეიცვალა შენი საბრძოლო სტილი?
– ერთ-ერთი მიზეზი მაგისა არის ჩემი გაწყვეტილი კუნთები, რომელმაც ძალა დამიქვეითა და უწინდებურად ვეღარ ვაკეთებ მავაშიში ჩავლებას. ამის გამო ჩემმა პრეზიდენტმა დავალება მომცა, რომ ბრძოლის სტილი შემეცვალა და ცუპარებზე გადავსულიყავი.
თან, გარდა ამისა, სუმოისტების უმრავლესობა უკვე იმდენი ხანია რაც ელიტაში ვართ, რომ ერთმანეთს იდელაურად ვიცნობთ – შესწავლილი გვაქვს ერთმანეთის სუსტი და ძლიერი მხარეები და ვცდილობთ ყოველთვის მათ გამოყენებას. და როგორც მე ვიცი სხვისი მინუსები, ასევე იციან მათაც ჩემი მინუსები და აქედან გამომდინარე, ძნელია ერთი და იგივე ტაქტიკით ფონს გასვლა დიდი ხნით.
– ლევან, ამჟამად რომელ ქალაქში იმყოფები?
– ახლა ფუკუოკაში ვარ, კლუბის წევრებთან ერთად, რომლებიც კიუშუ ბაშოსთვის ემზადებიან.
– აპირებ დაესწრო ბაშოს და დარბაზიდან უყურო ორთაბრძოლებს?
– არა, სხვათა შორის, არც მაგის უფლება არ გვაქვს სუმოისტებს. აქ ასეთი წესია: თუ ტრავმირებული ხარ, უნდა იყო ან საავადმყოფოში, ან სარეაბილიტაციო ცენტრში. დარბაზში ჯდომა და იქედან ორთაბრძოლების ცქერა ცოტა მიუღებელი და ულამაზოა.
– ლევან, ჩვენი საუბარი ბოლოსკენ მიდის და მინდა, პირველ რიგში გამოჯანმრთელება გისურვო ძალიან მალე… გისურვო, მალე დაბრუნებოდე დოჰიოს და ისევ ის ძველი ტოჩინოშინი გვეხილოს, რომელიც ერთ დროს გვხიბლავდა თავისი ლამაზი გამარჯვებებით!
ასევე მინდა, ქართველ გულშემატკივართა სახელით, ძალიან დიდი მადლობა გადაგიხადო იმ საქმისათვის, რომელსაც ეწევი შორეულ იაპონიაში და იმისთვის, რომ ასე იცავ ჩვენი ქვეყნის სახელს საზღვარგარეთ! დიდი მადლობა, ლევან!
– უღრმესი მადლობა გამხნევებისთვის, გაიხარეთ!
ავტორი: ამირან ურუშაძე
