დავით ქაცარავა კალათბურთის შესახებ
დავით ქაცარავას ქართული საზოგადოება საკმაოდ კარგად იცნობს. ის ხალხმა ჯერ როგორც რაფტინგის ანუ ჯომარდობის ფედერაციის პრეზიდენტი, ისე გაიცნო, შემდეგ კი მსახიობის და ტელეწამყვანის ამპლუაში მოგვევლინა. დათო ძალიან აქტიური პიროვნებაა და თავისი საქმიანობით მუდმივად უწევს პოპულარიზაციას ცხოვრების ჯანსაღ წესს. სპორტი მისი ცხოვრების უმნიშვნელოვანი ნაწილია და არაერთ სახეობას საკმაოდ კარგ ფლობს, მათ შორის, კალათბურთსაც. დათო სპორტის სასახლეში სუპერლიგის ფინალური სერიის თამაშს დაესწრო და შემდეგ სპორტულ და საკალათბურთო თემებზე საკმაოდ საინტერესოდ გვესაუბრა.
სპორტი
ბავშვობაში ვოცნებობდი პროფესიონალი სპორტსმენი გავმხდარიყავი და პრინციპში, ცუდი მონაცემები არ მქონია, მაგრამ მამაჩემმა ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ პროფესიონალი არ გამოვსულიყავი და აბსოლუტურად ყველა სპორტზე მატარა. J სპორტის ყველა სახეობაზე ვგიჟდებოდი, კალათბურთს რომ ვითამაშებდი, მერე ფეხბურთის დრო დგებოდა, შემდეგ ჩოგბურთის. დავდიოდი კარატეზეც.
ვფიქრობ კარგია, რომ ეს ასე მოხდა. სპორტის გარეშე ცხოვრება ვერ წარმომიდგენია და ჩემთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ისაა, რომ ჩემი ცხოვრებით და საქმიანობით პროპაგანდას ვუწევ ცხოვრების ჯანსაღ წესს და ძალიან ბევრ სახეობაში ვართ ჩართული, ზოგში როგორც მოყვარული, ზოგიერთში კი როგორც პროფესიონალი.
ჯომარდობა
ჩემს ცხოვრებაში ჯომარდის აღმოჩენა ჯერ ქვეცნობიერში მოხდა, რეალიზება კი – წლების შემდეგ. 13-14 წლის ვიყავი, როცა ჩვენს კომუნისტურ ბავშვობაში ერთ-ერთი გადაცემიდან დამამახსოვრდა საჯომარდო კადრი, მაშინ ის საერთაშორისო ტერმინით, რაფტინგით იყო ცნობილი. გავიფიქრე, ამ ნავში ალბათ ცხოვრებაში ვერ ჩავჯდები-მეთქი, მაგრამ ოცნებად მაინც დამრჩა. ეს ფაქტი შემდეგში აღარც მახსოვდა, მაგრამ 11 წლის წინ შემთხვევით აღმოვაჩინე საქართველოში ამის შესაძლებლობა. მეგობარს, მამუკა ბურდულს რამოდენიმე საჯომარდო ახალი შემოტანილი ჰქონდა საქართველოში. უბრალოდ ჩავჯექი ნავში და იქ ჩემი თავი ვიპოვე. მივხვდი, რომ ამის გარეშე აღარ შემეძლო ცხოვრება. მე და ჩემს მეგობრებს უზომოდ შეგვიყვარდა ეს სახეობა და ყველაფერი გავაკეთეთ საიმისოდ, რომ სიტყვა ჯომარდობა პოზიტივთან, ცხოვრების ჯანსაღ წესთან და გართობასთან ყოფილიყო დაკავშირებული.
კალათბურთი
კალათბურთი ერთ-ერთი ულამაზესი სახეობაა საყურებლადაც და სათამაშოდაც. ვგიჟდები ამ სპორტზე. მთელი ბავშვობა ვთამაშობდი კალათბურთს. ვერ ვიქნები ორიგინალური და ვიტყვი, რომ ჩემი კუმირი იყო ჯორდანი. იმდენად მიყვარდა, რომ როცა ჯორდანი სპორტიდან წავიდა, ჩემთვის კალთბურთი მოკვდა. ჯორდანის შემდეგ კალათბურთს ისე ვეღარ ვუყურებ. ერთადერთი გამონალისი ეროვნული ნაკრების თამაშებია, რომლებსაც, რა თქმა უნდა, ყოველთვის ვესწრები. ჯორდანის კალათბურთიდან წასვლის ფაქტორმა დაამთავრა ჩემთვის კალათბურთის აქტიური ყურება და ღამეების თენება. თუმცა თამაშისთვის დროს ყოველთვის ვპულობდი. პროფესიონალურად არ გავყოლილვარ ამ სპორტს, მაგრამ 90-იან წლებში ორი სეზონი სტუდენტურ ლიგაში ვთამაშობდი სტუ-ს შემადენლობაში. მახსოვს ფინალში უნივერსიტეტთან დავმარცხდით და მეორე ადგილი ავიღეთ. ეს იყო გია კაზანჯიანის, ზვიად ბაბიაშვილის პერიოდი და ერთად გვიწევდა თამაში.
შემდეგ, თუ არ ვცდები, 1999 წელს, საქართველოში ჩატარდა ერთ-ერთი პირველი ტურნირი ქუჩის კალათბურთში. იქ შემთხვევით მოვხდი და ‘’ფორტუნა+’’-ის სახელით ვიასპარეზე. გუნდმა ვერ აჩვენა განსაკუთრებული შედეგი, მაგრამ იმას მივაღწიე, რომ ტურნირის საუკეთესო მოთამაშედ დამასახელეს და ბომბარდირიც გავხდი. ეს იყო ჩემი „საკალათბურთო კარიერის“ ერთგვარი დაგვირგვინება.
შარშანაც გავიხსენე ახალგაზრდობა და მონაწილოება მივიღე Red Bull King of the Rock-ის ტურნირში, სადაც ახალგაზრდა თაობისთვის ალბათ უცნაური და მოულოდნელი იყო ჩემი მოედანზე გამოჩენა და კალათბურთთან ასეთი მჭიდრო კავშირი. არ ვიყავი სათანადო ფორმაში და ამ ტურნირიდან მალევე გამოვვარდი, მაგრამ ზუსტად ერთ კვირაში ძალიან მაგარი გუნდი შეიქმნა – „კაკტუსი“ და და ქუჩის კალათბურთის ტურნირიც მოვიგეთ. რომ არაფერი ვთქვა ორგანიზებაზე, მხოლოდ შემადგენლობის გამო ღირდა იქ თამაში.
ისე გამოდის, თითქოს მხოლოდ შედეგებზე ვსაუბრობ, მაგრამ ვცდილობ, უფრო კარგად წარმოვაჩინო ჩემი დამოკიდებულება კალათბურთის მიმართ. მე ამაყი ვარ ქართული კალათბურთით და იმით, რომ ასეთ რთულ პირობებში გვყავს ძალიან მაღალი დონის კალათბურთელბი. ბიჭები მართლა ძალიან მაგრები არიან და იმ შედეგს, რასაც აჩვენებენ, დამატებითი სტიმული და წახალისება სჭირდება.
სუპერლიგა
სუპერლიგა უკვე კარგი სახელია, ძალიან სწორად შერჩეული. ბოლო დროს აქტიურად ვერ ვადევნებდი ჩემპიონატს თვალს, მაგრამ ერთი პერიოდი ხშირად დავდიოდი „სოხუმის“ თამაშებზე და ვგულშემატკივრობდი ამ კარგ და ჯანსაღად ამბიციურ გუნდს. სიმართლე გითხრათ, მომწონს სუპერლიგის ორგანიზება, მაგრამ არ მომწონს გულშემატკივრების გულგრილობა. როცა თამაშებზე მოვდივარ, მსურს რომ ნახევარად სავსე დარბაზს მაინც ვხედავდე, რაც ხშირ შემთხვევაში არ ხდება. ისმის წუწუნი, რომ კალათბურთელები ვერ თამაშობენ, მაგრამ გაავსონ გულშემატკივრებმა დარბაზი და ნახავენ, როგორ იასპარეზებენ ბიჭები. უდიდესი სტიმულია, როცა გყავს მაყურებელი, სულ სხვანაირად თამაშობ და ეს არის უმნიშველოვანესი ფაქტორი. გულგრილობა კი ძალიან სერიოზული პრობლემაა. მერე რა, რომ ვერ ვაჩვენებთ ნბა-ს ან წამყვანი ევრიპული ჩემპიონატის დონეს. უნდა გაიზარდო, შენი მოსვლით და ბილეთის შეძენით უნდა შეუქმნა მოთამაშეებს სტიმული და პირობები, შენი მცირე ინვესტიცია ჩადო განვითარებაში. სუპერლიგა უკვე დიდი ხანია არსებობს და მისი განვითარება სრულიად ნათელია.
შარშანდელი სეზონიდან კარგად მახსოვს ,,ოლიმპის“ გუნდი. იმ პერიოდში სპორტკომოპლექს „არენას“ დირექტორი ვიყავი და ძალიან მომწონდა ამ კლუბის ხელმძღვანელობის მუშაობის და გუნდის განვითარების სტილი. „ოლიმპმა“ აქცენტი ფიზიკურ კონდიციებზე გააკეთა, რაც დიდი პრობლემაა ზოგადად ქართულ სპორტში. ამის გარეშე სპორტი ვერ იარსებებს. გუნდს შესანიშნავი ფიზ.მომზადების მწვრთნელი ჰყავდა – რეი გაეტანო, რომელმაც სერიოზული სამუშაო ჩაატარა და მშვენიერ შედეგსაც აჩვენებდა. ზოგადად, ქართველი კალათბურთელები ხშირ შემთხვევაში საეთაშორისო დონეს ვერ აკმყოფილებენ, მაგრამ რამოდენიმე თვეში გაეტანოს დახმარებით ბიჭები სპორტულ და ევროპულ სტანდარტებზე მოვიდნენ. შესაბამისად, კარგ თამაშებსაც აჩვენებდნენ.
ასევე, ძალიან მომწონს „დინამოს“, ამ უდიდესი ტრადიციების და ტიტულის მქონე კლუბის სერიოზული მიდგომა საქმისადმი, მაგრამ, ზოგადად, დონემ უნდა აიწიოს. მოხდეს გულშემატკივრის, სპორტული მენეჯმენტის დონის ამაღლება. ვთვლი, რომ კალათბურთი პოპულარულია და კარგ შედეგაც ვაჩვენებთ, მაგრამ ბუნებრივია, უფრო დიდი შედეგი გვინდა, ამისთვის კი ბევრი რამ არის დასალაგებელი. მხოლოდ მენეჯმენტის ხარჯზე ვერ მოხდება ეს. ამ ყველაფერს, სახელმწიფოს, ბიზნესმენების და უბრალო მოქალაქეების გვერდში დგომა სჭირდება.
ეროვნული ნაკრები
ნაკრებისგან ყოველთვის მაგარ თამაშს ველოდები. ამას უკვე შეგვაჩვიეს ჩვენმა კალთბურთელებმა, ისევე როგორც „ბორჯღალოსნებმა“. რომც აგებდნენ, ვერასდროს ვიტყვი, რომ ბოლომდე არ დაიხარჯნენ ან თავი დაზოგეს. ამიტომაცაა, რომ ნაკრები ყოველთვის იმსახურებს სავსე არენას და ყოველთვის გადაჭედილია დარბაზი. ის სიხარული, რაც ევროპის ჩემპიონატზე მოგვანიჭეს ბიჭებმა, დიდი სტიმული იყო ჩვენთვის, გულშემატკივრებისთვის და მსურს წარმატებები ვუსურვო ჩვენს მაგარ ნაკრებს. დარწმუნებული ვარ, წლევანდელი ასპარეზობა წარმატებული იქნება და სასურველ შედეგს მივაღწევთ.
ემოციები
ნაკრების თამაშებიდან ყველა ემოციური იყო და კონკრეტულად ვერცერთს ვერ გამოვყოფ. უამრავ ძლიერ გუნდთან მოუწიათ ბიჭებს ასპარეზობა და პირადად რასაც დავესწარი, მარტივად არცერთი მატჩი არ დასრულებულა და დაძაბულობა ყოველთვის იყო.
ყველაზე ემოციურად მახსოვს 90-იან წლებში „ვითა“ – „დინამოს“ დაპირისპირებები. ძნელია იმის გადმოცემა, რა ხდებოდა სპორტის სასახლეში. ისეთი დაძაბულობა იყო საკლუბო დონეზე, რომ სანატრელად მახსენდება და მსურს, მალე დაბრუნდეს ის დრო და არა მხოლოდ ნაკრებზე, სუპერლიგაზეც გვქონდეს ასეთი ბრძოლები. არანორმალური გულშემატკივრობა და დაძაბულობა იყო თამაშებზე. არ ვიცი, ,,ვითა’’ – ,,დინამოს’’ თამაშები რას შევადარო. ეს იყო საკალათბურთო გულშემატკივრობის პიკი.
პრობლემები
საქართველოს ნაკრების თამაშებზე დავდივარ და როცა ვახერხებ სუპერლიგასაც ვესწრები. ვისურვებდი, რომ უფრო მეტად მოხდეს თამაშების გრაფიკის გაჟღერება და ინფორმაციის მოწოდება. მე დიდად არ ვმეგობრობ ინტერნეტთან და ტელევიზიასთან, მაგრამ მეტად რომ იყოს, სასურველია.
ვფიქრობ, დიდი პრობლემა გვაქვს სპორტულ მენეჯმენტში, რომელიც გადასაწყვეტია სისტემურად და არა ცალკეული ფედერაციების და კლუბების დონეზე. მიმაჩნია, რომ სპორტული მენეჯმენტის სპეციალობაა შემოსაღები და ამ დარგში უცხოელ სპეციალისტებს ვისურვებდი, რადგან ბევრი რამ გვაქვს სასწავლი.
სპორტში ძალიან კარგად ვარ ჩახედული, ჯომარდობის ფედერაციის პრეზიდენტი ვარ და საკმაოდ დიდ სირთულეებთან მიწევს გამკლავება. სპორტს ფინანსური მხარდაჭერა სჭირდება, რაც ცოტა პრობლემატურია ჩვენს პრობებში. სპორტის სხვა სახეობებს მოვუწოდებ, რომ უფრო მეტად მოინდომონ, ბოლომდე დაიხარჯნონ, მიბაძონ კალთბურთს, რაგბს, ჭიდაობას. რადგან ქართველებს ნამდვილად დიდი პოტენციალი გვაქვს.
მიმართვა გულშემატკივარს
უნდა დავუდგეთ გვერდში არა მხოლოდ კალათბურელებს, არამედ ერთმანეთს და სუპერლიგაც ძლიერი და მაგარი იქნება. მიეცით ბიჭებს სტიმული, რათა უფრო მაგრად ითამაშონ. როცა დაინახავენ, რომ მაყურებელი მათ თამაშებზე დადის, შეუძლებელს გააკეთებენ და გაჩუქებენ ძალიან კარგ თამაშს.
რჩევები დამწყებ სპორტსმენებს
აუცილებელია საკუთარ თავზე მუშაობა. თუ გინდა პროფესიონალი სპორტსმენი გახდე და გარკვეულ კლასს მიაღწიო, ბევრ რამეზე უნდა თქვა უარი, იმ სიამოვნების უდიდეს ნაწილზე, რასაც ყოველდღიურად ვიღებთ ცხოვრებისგან. გართობა, სიამოვნება და პროფესიონალური სპორტი ერთად არ გამოვა. სამწუხაროდ, მე ხშირად ვხედავ, რომ სპორტსმენები ისე იქცევიან, როგორც მოყვარულები. საკუთარ თავზე მუშაობა და იმ საქმის სერიოზულად, ბოლომდე აღქმა, რასაც აკეთებ, ძალიან რთულია, მაგრამ უნდა მოახერხო. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ბოლოს ნახევრად პროფესიონალი და ნახევრად მოყვარული იქნები, ,,ბირჟაზე’’ ერთ ხელში ლუდით, მეორე ხელში სიგარეტით და იტყვი, როგორ არ გაგიმართლა ცხოვრებაში.
superleague.ge